Thông số trạng thái dặc trưng của vật liệu xây dựng

Khối lượng riêng: là p(g/cm3, T/m3) là khối lượng của một đơn vị thể tích vật liệu hoàn toàn ở trạng thái đặc.

Nếu khối lượng của vật liệu là m (g, kg, t ) thể tích hoàn toàn đặc của vật liệu là V_a (cm³), thì :

P = m/v_a, ( g_. cm³, kg/l, T/m³ )

Theo từng loại vật liệu mà có những phương pháp xác định khối lượng riêng khác nhau. Đối với vật liệu hoàn toàn đặc như kính, thép, … p được xác định bằng cách cân và đo mẫu thí nghiệm, đối với những vật liệu rỗng thì phải nghiền đến cỡ hạt < 0,2 mm và những loại vật liệu rời có cỡ hạt bé như xi măng, cát .. thì p được xác định bằng phương pháp bình tỉ trọng

Khối lượng riêng của vật liệu phụ thuộc vào thành phần và cấu trúc vĩ mô của nó. Đối với vật liệu rắn thì nó không phụ thuộc vào thành phần pha.

Khối lượng riêng của vật liệu biến đổi trong một phạm vi hẹp, đặc biệt những loại vật liệu cùng loại có khối lượng riêng tương tự nhau. Người ta có thể dùng khối lượng riêng để phân tính toán thành phần của một số loại vật liệu xây dựng.

Khối lượng thể tích p_v ( g/cm3, kg/cm3) là khối lượng của một đơn vị thể tích vật liệu ở trạng thái tự nhiên ( kể cả lỗ rỗng ). Nếu khối lượng của vật liệu là m và thể tích tự nhiên là V_o thì :

Pv ₌ m/v_o, ( g/cm3, kg/m3, T/m3 )

Tên vật liệu xây dựng             (vlxd)		P, g/cm3	Pv, g/cm3	r, %		Hệ số dẫn nhiệt A,Kcal/ moch
Bê tông      Nặng      Nhẹ      Tổ ong		2,6 2,6 2,6	2,4 1,0 0,5	10 61,5 81		1,00 0.30 0,17
Gạch: Thường Rỗng ruột		2,65 2,65	1,8 1,3	32 51		0,69 0,47
Đá tự nhiên Granit Túp núi lửa		2,7 2,7	2,67 1,4	1,4 52		2,40 0,43
Thủy tinh Kính cửa sổ Thủy tinh bột		2,65 2,65	2,65 3,0	0,0 88		0,50 0,10
Chất dẻo Chất dẻo cốt thủy tinh Mipo		2,0 1,2	2,0 0,015	0,0 98		0,43 0,026
Vật liệu gỗ Gỗ thông Tấm sợi gỗ	1,53 1,5		0,5 0,2		67 86	0,15 0,05

Từ số liệu ở bảng trên cho thấy Pv của vật liệu xây dựng dao động trong khoảng rộng, đối với vật liệu cùng loại có cấu tạo khác nhauthì Pv khác nhau Pv còn phụ thuộc vào môi trường khô ẩm khác nhau. Vì vậy trong thực tế buộc phải xác định Pv tiêu chuẩn. việc xác định m được thực hiện bằng cách cân, còn Vo thì tùy theo loại vật liệu mà dùng trong

Đối với vật liệu không có kích thước rõ ràng thì dùng phương pháp chiếm chỗ trong chất lỏng.

Đối với vật liệu rời ( xi măng, cát, sỏi ) thì đổ vật liệu từ một chiều cao nhất định xuống 1 cái ca có thể tích biết trước.

Dựa vào khối lượng thể tích của vật liệu có thể phán đoán một số tính chất của nó, như cường độ, độ rỗng,… lựa chọn phương tiện vận chuyển, tính toán trọng lượng bản thân kết cấu…

Độ rỗng r ( số thập phân %) là thể tích rỗng chứa trong một đơn vị thể tích tự nhiên của vật liệu. nếu như thể tích rỗng là Vr và thể tích tự nhiên của vật liệu là Vo thì :

                          r = Vr/Vo

trong đó : Vr  = Vo – Va ( Va – thể tích hoàn toàn đặn của vật liệu )

lỗ rỗng trong vật liệu gồm lỗ rỗng kín và lỗ rỗng hở.

lỗ rỗng hở là lỗ rỗng thông với môi trường bên ngoài. Đối với vật liệu dạng hạt có phân ra lỗ rỗng trong hạt và lỗ rỗng giữa các hạt.

vật liệu chứa nhiều lỗ rỗng kín thì cường độ cao, cách nhiệt tốt, những vật liệu chứa nhiều lỗ rỗng hở thì hút âm tốt

việc xác định độ rỗng của vật liệu được thực hiện thông qua quá trình tính toán theo công thức, cũng có thể dùng phương pháp bão hòa hêli lỏng

độ rỗng trong vật liệu dao động trọng phạm vi rỗng từ 0 đến 98%. Dựa vào độ rỗng có thể phán đoán một số tính chất của vật liệu: độ chịu lực, tính chống thấm, các tính chất có liên quan đén nhiệt, âm….

Độ mịn hay độ lớn của vật liệu rời là đại lượng đánh giá kích thước hạt của nó.

Độ mịn của vật liệu quyết định khả năng tương tác của chúng với môi trường, khả năng hoạt động hóa học, khả năng phân tán trong môi trường, đồng thời ảnh hưởng đến độ rỗng giữa các hạt, vì vậy tùy từng loại vật liệu, mục đích sử dụng mà người ta tăng hay giảm độ mịn của vật liệu.

Đối với vật liệu khi rời xác định độ mịn phải quan tâm đến từng nhóm, hạt, hình dáng, tính chất bề mặt của hạt góc thấm ướt, tính nháp rám, khả năng hấp thụ và liên kết với vật liệu khác.

Độ mịn của vật liệu có thể xác định bằng cách sàng ( % lọt sàng ) bằng tỉ lệ diện tích bề mặt ( cm2/g) hay bằng khả năng lắng đọng ….

    Tác giả: nguyễn nghĩa

Nguồn tin: bê tông sông đà